KOG: fondsenwerving & conservering

by

Prent, Koninklijk Oudheidkundig Genootschap, Burgerbewapening en Schutterij

Het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap (KOG) is in 1858 opgericht tot behoud van het Nederlandse culturele erfgoed. Het KOG behoort tot de oudste landelijke verenigingen op dit gebied. Vanaf de oprichting wordt verzameld aan een representatieve collectie voorwerpen op het gebied van Nederlandse geschiedenis, kunst en kunstnijverheid. Sinds het begin worden de verschillende deelcollecties door leden van commissies beschreven, onderzocht en uitgebreid. De commissieleden waren en zijn nog steeds verzamelaars en specialisten, maar vooral liefhebbers die dit op vrijwillige basis deden en nog steeds doen.

in 2020 heeft KOG de Melker & Partners gevraagd om hen te ondersteunen bij een projectaanvraag bij Metamorfoze, het nationale programma van het Ministerie van OCW voor het behoud van papieren erfgoed. Het gaat om zes papieren deelcollecties: Historische verzameling der Schutterij, Charters, Handschriften, Atlas Amsterdam inclusief de architectuur- en ontwerptekeningen, Atlas Zeden en Gewoonten en de Atlas Schoemaker. Na indienen en goedkeuring van het projectplan worden deze collecties geheel geconserveerd en gedigitaliseerd. Het is een fantastische stap naar het online brengen van deze verzamelingen voor de leden van het KOG en een breder publiek. Lees hier verder.

 

Ontsluiting van de oudste Amsterdamse Archieven

by

Na oprichting van de Stichting Middeleeuwse Archieven Amsterdam (SMAA) ging Mariëlle Kruithof samen met Bas de Melker in 2018 aan de slag met de fondsenwerving voor het project Ontsluiting Gasthuisarchieven. Hun missie was om de oudste geschiedenis van Amsterdam verder boven water te krijgen.

Dankzij Stichting Dioraphte, Het Prins Bernhard Cultuurfonds, Het Pruikenbergfonds, het Hendrik Mullerfonds, de gemeente Amstelveen en het Stadsarchief Amsterdam kon SMAA begin 2019 van start gaan met het project. Het eerste project betrof de ontsluiting van de oudste Gasthuisarchieven uit de 14e, 15e en 16e eeuw, die de vroegste geschiedenis van de zorg in Amsterdam laten zien. SMAA wil de oudste archieven digitaal beschikbaar stellen zodat de meest bijzondere bronnen en verhalen uit de archieven toegankelijk worden voor een breed publiek.

Nu, in 2024 zijn de archieven volledig ontsloten en beschikbaar voor het brede publiek. Het project is succesvol afgerond onder leiding van projectleider Mariëlle Kruithof, in nauwe samenwerking met het Stadsarchief Amsterdam en de Universiteit van Amsterdam. Verschillende stagiaires vanuit de faculteit Geschiedenis hebben met veel plezier gedurende 2019 en 2023 meegewerkt aan het project.

De alleroudste archieven van de stad zijn nu online raadpleegbaar via de website van het Stadsarchief Amsterdam. Lees hier meer over de resultaten van het project. Raadpleeg hier de inventaris van de Gasthuizenarchieven en ontdek de bijzondere oude bronnen. Dankzij de ontsluiting van de archieven is er nieuwe kennis over Middeleeuws Amsterdam beschikbaar voor iedereen die meer wilt weten. Met deze kennis zijn mooie dingen gemaakt, zoals een lesprogramma voor middelbare scholen (Archiving by Design) en een interactieve website over de belangrijkste gasthuizen in Middeleeuws Amsterdam die iedereen ten alle tijden kan bekijken. Ook worden de verhalen uit de archieven vertelt via het Instagram kanaal van SMAA.

En als bekroning van het mooie werk van Bas de Melker, onze oprichter en directeur die in 2018 overleed, is het project afgerond met de publicatie van een wetenschappelijke bronnenuitgave. Een mooiere nalatenschap kunnen wij ons niet bedenken..

 

 

Stichting Middeleeuwse Geschiedenis Amsterdam

by

St.-Pieterskapel en -gasthuis, zoals afgebeeld op de kaart van Cornelis Anthonisz. uit 1544.

Voordat Bas de Melker (1960-2018) oprichter en eigenaar was van dMP, was hij hoofd collecties bij het Stadsarchief Amsterdam. Voor die tijd was Bas eveneens jarenlang bij het SAA te vinden, voor het promotieonderzoek voor zijn proefschrift ‘Metamorfose van Stad en Devotie, het ontstaan en conjunctuur van kerkelijke, religieuze en charitatieve instellingen in Amsterdam in het licht van stedelijke ontwikkeling, 1385-1435“.

Voor het onderzoek heeft Bas jarenlang veel gebruik van de Middeleeuwse Gasthuisarchieven, waardoor hij er gaandeweg ontdekte dat de huidige beschrijving van deze mysterieuze archieven helemaal niet klopte. Na afronding van het proefschrift in 2002, had Bas de intentie om deze waardevolle archieven doorzoekbaar en toegankelijk te maken voor het publiek. In 2018 besloot hij zich daar aan te wijden.

Samen met Mariëlle Callenbach richtte hij de stichting Middeleeuwse Archieven Amsterdam op. Bestuursleden werden gevonden en de fondsenwerving voor het project kon van start. Na een jaar had Mariëlle de fondsenwerving voor elkaar en kon het project Ontsluiting Gasthuizenarchieven in 2019 beginnen. Het project is nu in volle gang.

Eind 2020 is een tweede ronde fondsenweving voltooid die het mogelijk maakt om de archieven beschikbaar te stellen aan het brede publiek. Zo wordt er een bronnenpublicatie met transcripties van de meest bijzondere stukken uitgegeven en een educatief lespakket voor het primair en voortgezet onderwijs gerealiseerd.

 

Het Zuid-Afrikahuis: Metamorfoze Project

by

 

In december 2017 gaf programma Metamorfoze van de Koninklijke Bibliotheek het Zuid-Afrikahuis in Amsterdam het startschot voor een nieuw conserveringsproject. Gedurende 2018 en 2019 bereidde het Zuid-Afrikahuis haar historisch meest bijzondere archieven voor op duurzaam behoud en digitalisering. De archieven zijn bijzonder omdat het een verzameling van 11 archieven met de migratiegeschiedenis van Nederlanders naar Zuid-Afrika betreft. de Melker & Partners heeft het Zuid-Afrikahuis begeleid bij het opstellen en indienen van het projectplan bij het Bureau Metamorfoze. De uitvoering van de werkzaamheden werd gedaan door een projectgroep gevormd door zowel mensen van dMP als het Zuid-Afrikahuis. De archieven zijn tegenwoordig digitaal beschikbaar via de website van het zuid-Afrikahuis

 

Regionaal Archief Alkmaar: conservering

by

kaart resized

 

 

 

 

 

 

 

In augustus 2016 gaf het programma Metamorfoze van de Koninklijke Bibliotheek het Regionaal Archief Alkmaar het startschot voor een nieuw conserverings- en digitaliseringsproject. Gedurende 2016 en 2017 werden de historisch bijzondere archieven van Banne Graft  (1348-1813) volledig geconserveerd en gedigitaliseerd. de Melker & Partners heeft het Regionaal Archief Alkmaar begeleid bij het opstellen en indienen van de fondsenaanvraag bij het programma Metamorfoze. Vervolgens werd het project uitgevoerd, waarbij een projectgroep gevormd door zowel mensen van dMP als het Regionaal Archief Alkmaar werkt aan het bewerken en voorbereiden van de archiefcollectie voor digitalisering door Picturae.

Lees meer over Metamorfoze trajecten.